Ontmoet onze Grannies: Jeanne Devos (86)


De wereld verbeteren, hoe begin je daaraan?

De ene mens laat er zijn slaap niet voor, de andere stort maandelijks een bedrag aan het goede doel. Nog anderen liggen ervan wakker of het wel voldoende is om geld te storten, of dat niet vooral een moderne aflaat is voor gunstig gezinde karma. En dan heb je mensen zoals zuster Jeanne Devos (86). Zij trok in 1963 naar India en richtte daar de National Domestic Workers Movement op, een beweging die huisarbeidsters verenigt in het opkomen voor hun rechten en weegt op de nationale regelgeving rond dienstarbeid.

202110_jeanne_devos_instagrannies_9.jpg

Vanaf het moment dat ik de oprijlaan in het Missiehuis De Jacht in Heverlee oploop waar ze me opwacht in het deurgat, voel ik hoe Jeanne op een ander niveau trilt. Sommige mensen geven licht. Zelf zal ze de laatste persoon zijn om dat zo te zien. ‘Mensen maken graag helden van mensen,’ zegt ze. ‘Er is nu een Jeanne Devosplein in Leuven, en ik ben nog niet eens dood. Hoe hard heb ik ervoor gestreden om er een Waardig Werkplein van te maken, een Solidariteitsplein. Toch draagt het mijn naam, en dat gaat volledig voorbij aan wat ik in India heb gedaan, namelijk een beweging van onderuit starten. Het zijn de arbeidsters zélf die de beweging zijn. Ik ben er alleen maar mee begonnen.’

Het is de kern van haar werk. Bij Jeanne Devos vind je geen wit liefdadigheidskolonialisme. Jeanne zette mensen in hun kracht en waardigheid, waardoor de beweging nu ook zonder haar verder groeit. Inmiddels maakt de organisatie het verschil voor minstens twee miljoen geregistreerde huiswerkers in meer dan drieëntwintig deelstaten van India, maar het totale aantal huisbedienden waar ze de belangen van behartigt wordt geschat op minstens tachtig miljoen mensen. Het bestuur houdt Jeanne Devos nog dagelijks via WhatsApp op de hoogte van de ontwikkelingen ter plekke.

Maar dus: de wereld verbeteren, daar waren we. Hoe doe je dat nu, als jongere? Begint het met een vliegticket naar Mumbai te boeken, of met het googelen naar een paar relevante rekeningnummers? Ze moet niet lachen om de vraag, omsluit haar antwoord met een kalme, warme rust. ‘Gewoon de eerste stap zetten op de ladder. Met die eerste stap zie je de hoogte niet. Daar gaat het ook niet over, het gaat over de richting. En dan rustig de tweede stap zetten. Het is maar gaandeweg dat je ziet waar je naar op weg bent, wat er voor jou is weggelegd. Wij hebben de neiging altijd maar de weg te zoeken, maar de weg komt je tegemoet.

Doe gewoon wat je vandaag kan doen, en zoek rustig uit wat de volgende stap kan zijn.’


Ze benadrukt het belang van samenwerking. ‘Zoek mensen om het samen mee te doen. De groep overstijgt zichzelf, het wordt dubbel zo sterk als je met velen bent. De dynamiek van mensen onderling is de kracht die de beweging leidt.’

Wat is haar levenscredo? ‘Ik zal er zijn’, uit Exodus. Dat is de kracht van de beweging. Het gaat om ‘er te zijn’. Het is zo simpel als dat. Luisteren. Zowel naar buiten als naar binnen. Naar wat je omgeving nodig heeft, en naar de ruimte in jezelf. Daar vind je alles wat je nodig hebt.’

‘En die aanwezigheid, dáár gaat het over als je iets goed wil doen voor de wereld. Je ladder hoeft niet in India te beginnen of te eindigen. Wees aanwezig in je omgeving. Wie zie je? Zie je vluchtelingen als overlast of als beloftevolle mensen? Zo vind je de volgende trede op je ladder. Het ligt allemaal op onze weg. Het begint met de keuze om het goede te willen doen, en dan opent de wereld zich vanzelf voor je.’

Sommige mensen geven niet alleen licht, ze steken het licht in anderen aan.

Maak hier kennis met onze instagrannies op instagram